Gleba jest złożonym środowiskiem. Aby mogła zapewnić uprawom to, czego potrzebują, musi być przystosowana do podtrzymania bogatego i zróżnicowanego życia biologicznego.
W glebie występuje mnóstwo żywych organizmów, zarówno mikroorganizmów (bakterie, grzyby itp.), jak i makroorganizmów (dżdżownice, owady itp.).
Gleba może być uważana za żywą, tak długo jak obecne są w niej żywe organizmy i materia organiczna wraz z minerałami. Aktywność biologiczna jest niezbędna do tworzenia struktury i napowietrzania gleby. Na przykład dżdżownice mieszają glebę, co poprawia jej strukturę. Mikroorganizmy przetwarzają materię organiczną i zapewniają spójność między cząsteczkami gleby. Bogata biologicznie gleba jest mniej wrażliwa na erozję, zagęszczanie i pękanie. Lepsza jest również retencja wody. Makrofauna, czyli na przykład dżdżownice, jest niezbędna do poprawy struktury gleby. Drążone przez nie korytarze sprzyjają cyrkulacji wody.
Rośliny uprawne również potrzebują organizmów żyjących w glebie do odżywiania, ponieważ rozkładają one materię organiczną. Na przykład dżdżownice wykorzystują celulozę, a grzyby rozkładają ligninę. Prowadzi to do mineralizacji materii organicznej i uwalniania składników odżywczych, które mogą być przyswajane przez rośliny. Mikroorganizmy tworzą tzw. ryzosferę, czyli pewnego rodzaju warstwę wokół korzeni. To tutaj następuje wymiana składników odżywczych między glebą a rośliną. Im bogatsza w materię organiczną gleba, tym lepsze środowisko dla wzrostu upraw.
Dokonywanie właściwych wyborów w zakresie technik uprawy
Wybór metody uprawy, pod względem płodozmianu i zabiegów uprawowych, ma duży wypływ na życie biologiczne gleby.
Krótkotrwałe uprawy, które wymagają intensywnych zabiegów, wpływają negatywnie na bioróżnorodność i równowagę gleby. Narzędzia uprawowe mają tendencję do tworzenia poziomych warstw w glebie, które stanowią barierę dla cyrkulacji wody i minerałów oraz utrudniają rozwój korzeni.
Z drugiej strony, metody uproszczonej uprawy są znane z ożywiania gleby i poprawy jej żyzności.
Techniki bezorkowe przyczyniają się do zwiększenia zawartości materii organicznej w warstwach powierzchniowych, dzięki czemu gleba jest bardziej stabilna strukturalnie i bogata pod względem bioróżnorodności. Co więcej, techniki te nie zakłócają środowiska życia mikroorganizmów.
Poplony i resztki pożniwne mają również korzystny wpływ na bioróżnorodność, zapewniając zasoby odżywcze i utrzymując wilgoć w glebie.
Poznaj swoją glebę
Aby móc podejmować właściwe decyzje, ważne jest poznanie właściwości gleby. Analiza gleby dostarczy informacji na temat jej właściwości fizycznych i chemicznych, a także zawartości materii organicznej.
Materia organiczna odnosi się do organizmów żywych, zarówno roślinnych, jak i zwierzęcych.
Jest bogata w węgiel, azot, wodór i tlen.
Istnieje pięć głównych makroelementów (S, P, K, Ca i Mg) oraz około dwudziestu pierwiastków śladowych (Cu, Fe, Zn, Co, Mo itp.), występujących w niskich stężeniach (mniej niż 0,1% suchej masy).
Analiza zawartości materii organicznej i obliczenie stosunku C/N umożliwia ocenę szybkości jej rozkładu i zdolności asymilacyjnych.
Zdrowa gleba:
- Jednorodna porowatość,
- Wysoka zawartość materii organicznej,
- Duża zawartość węgla,
- Wysoka aktywność biologiczna,
- Dobra struktura (brak zagęszczenia lub podeszwy płużnej).
Sprawdź inne strony na ten sam temat
- Rodzaje uprawy uproszczonej
- Efekty bezorkowych technik uprawy uproszczonej w porównaniu z uprawą płużną
- Oszczędność paliwa dzięki uprawie uproszczonej
- Uprawa uproszczona w rolnictwie ekologicznym
- Na czym polegają techniki uprawy uproszczonej?
- Jakie wyposażenie jest potrzebne do stosowania metod uprawy uproszczonej