Bele zielonki o większej gęstości oferują szereg korzyści. Do przechowywania tej samej ilości plonów potrzeba mniej bel. Zmniejsza to koszty transportu, przechowywania i folii. Największą korzyścią jest jednak lepsza jakość paszy.
Bele okrągłe o gęstości wyższej o 10% (przykład obliczeń)
Rolnik musi belować 1000 ton trawy rocznie ze średnim procentem suchej masy wynoszącym 40%. Przy średniej wadze 650 kg na belę, daje to łącznie 1539 bel rocznie.
Jeśli prasa jest ustawiona na wyższe ciśnienie prasowania, gęstość beli wzrasta. Tak więc, jeśli gęstość beli jest średnio o 10% wyższa, jaki jest wynik?
Przykład sytuacji początkowej obliczeń:
| Ilość trawy rocznie | 1 000 ton |
|---|---|
| Średnia zawartość suchej masy | 40% |
| Średnica beli | 130 cm |
Niska gęstość:
| Średnia waga beli | 650 kg |
|---|---|
| Ilość beli | 1 539 beli |
Z gęstością wyższą o 10%:
| Średnia waga beli | 715 kg |
|---|---|
| Liczba bel | 1 399 beli |
W powyższym przykładzie, przy gęstości bel większej o 10%, potrzeba łącznie 140 bel mniej rocznie dla tej samej ilości kiszonki. Dla tych 140 bel nie jest potrzebna folia. Przy koszcie folii 99 euro za rolkę o długości 1500 metrów, koszt owinięcia 6 warstw folii wynosi 4,50 euro [1]. Owijanie kosztuje 1,27 euro za belę [2]. Całkowity koszt folii wynosi 5,77 euro za belę. Oznacza to całkowitą oszczędność 808 euro rocznie na kosztach folii. Użycie mniejszej ilości folii zmniejsza również negatywny wpływ na środowisko.
[1] Kalkulator owijania KUHN, bela 130 cm z 70% folią stretch.
[2] 3 skuteczne powłoki przy użyciu systemu wiązania KUHN TWIN-reel
Oszczędność kosztów folii:
| Owijanie 6 warstwami folii | 4,50 € |
|---|---|
| Wiązanie 3 warstwami folii4 | 1,27 € |
| Całkowity koszt folii na belę | 5,77 € |
| Oszczędności rocznie | 808 € |
[3] Źródło: Kalkulator owijania KUHN, bela 130 cm z folią stretch 70%.
[4] 3 efektywne warstwy przy użyciu systemu wiązania KUHN TWIN-reel
Liczba bel do przetransportowania z pola na gospodarstwo zmniejsza się o 140 sztuk. Dla rolnika oznacza to redukcję kosztów paliwa, oszczędność czasu oraz przestrzeni magazynowej. W przypadku kosztów transportu i przechowywania oszczędności sięgają w sumie 526 euro rocznie
Niższe koszty transportu i magazynowania:
| Koszty transportu na belę5 | 1,67 € |
|---|---|
| Koszty magazynowania jednej beli6 | 2,09 € |
| Całkowity koszt transportu i magazynowania na belę | 3,76 € |
| Oszczędności rocznie | 526 € |
Mniej powietrza, więcej paszy lepszej jakości
Dodatkowe 10% trawy w beli zastępuje powietrze, zmniejszając ilość tlenu. Mniejsza ilość tlenu w beli jest korzystna dla szybkiego i skutecznego procesu konserwacji. Podczas tego procesu energia i sucha masa w beli są nadal tracone, ponieważ cukry są przekształcane w wodę i CO2.
Bakterie odpowiedzialne za ten proces rozkładu potrzebują tlenu. Jeśli w beli jest mniej tlenu, proces ten zatrzyma się szybciej, oszczędzając więcej suchej masy i energii w kiszonce. Ponadto większa gęstość sprawia, że bela lepiej zachowuje swój kształt i jest mniej podatna na odkształcenia. Gdy bela się odkształca, warstwy folii mogą się rozsunąć i umożliwić przedostawanie się tlenu do bel między warstwami folii. Spowoduje to ponowne uruchomienie procesu rozkładu, co prowadzi do strat suchej masy i energii.
Co najmniej 2% mniejsza utrata suchej masy
Według Sjon de Leeuw z firmy konsultingowej PPP-Agro, 2% redukcja strat suchej masy dzięki większej gęstości bel jest realistycznym założeniem. W praktyce różnica może być znacznie większa. Dla przykładu, w przypadku 1000 ton trawy rocznie o zawartości suchej masy 40%, całkowita sucha masa wynosi 400 ton.
2% mniej strat oznacza 8 000 kg więcej suchej masy zachowanej w ciągu roku. Przy średnim koszcie 0,16 euro za kilogram suchej masy, pozwala to zaoszczędzić 1280 euro rocznie, wraz z wliczonymi kosztami produkcji trawy, takimi jak nawożenie, koszenie i belowanie. Jeśli konieczne będzie zakupienie dodatkowej paszy, koszty strat suchej masy będą jeszcze wyższe.
Oszczędności dzięki lepszej konserwacji:
| Całkowita sucha masa rocznie | 400 ton |
| Mniejsza strata suchej masy (%) | 2 % |
| Mniejsza strata suchej masy w kg | 8000 kg |
| Koszt paszy na kg suchej masy | 0,16 € |
| Oszczędności rocznie | 1280 € |
[5] Punkt początkowy: 45 bel na godzinę przy kosztach transportu 75 EUR na godzinę
[6] Źródło: KWIN 2022-2023, punkt początkowy: 0,58 m2 na belę (wysokość stosu: 50% na 3 poziomach, 50% na 2 poziomach) i 3,60 EUR/m2 (płyta betonowa 38 EUR/m2, 5 amortyzacji, 1,5% konserwacji i 3,5% odsetek od średniej inwestycji).
[7] Źródło: Sjon de Leeuw, PPP-Agro i hodowla KWIN 2022-2023
Lista korzyści
Korzyści ekonomiczne (przykładowe obliczenia):
| Roczne oszczędności folii | 808 € |
| Niższe koszty transportu i przechowywania | 526 € |
| Mniejsze straty suchej masy | 1280 € |
| Całkowite oszczędności rocznie | 2614 € |
Korzyści agronomiczne:
- Lepsza smakowitość paszy → Zwiększone spożycie paszy
- Mniejsza ilość pleśni w belach → Mniejsze ryzyko chorób → Niższe koszty opieki weterynaryjnej
- Możliwe łatwiejsze utrzymania poziomu produkcji mleka dzięki lepszej jakości paszy
- Lepsza bela → "koncentrat własnej produkcji".